Gichin Funakoshi
(ur. 24.IV.1868, zm. 14.XI.1957)
Wybitny japoński mistrz karate. Pod jego okiem pobierali nauki tacy mistrzowie jak: Hironori Otsuka (wado-ryu), Masutatsu Oyama (kyokushin) czy Hidetaka Nishiyama (karate tradycyjne).
Był pierwszym człowiekiem, który wprowadził nazwę karate na określenie sztuki walki bez broni i spopularyzował je na całym świecie.
W 1921 na stałe wyjechał z Okinawy do Japonii i tu rozwijał sztuki walki. W 1936 po wieloletniej pracy nad propagowaniem sztuki walki, czy to w formie pokazów czy wydawaniu książek, Społeczny Komitet Wspierający Karate ofiarował mistrzowi budynek, w którym założył pierwsze oficjalne dojo, czyli miejsce do ćwiczeń. Nad salą umieszczono napis Shotokan (Świątynia Sosnowej Fali; Funakoshi’ego nazywano Shoto – Fale sosen, zaś Kan znaczy budynek) i stąd wzięła się nazwa stylu i zarazem Szkoły Karate-do Shotokan. Mistrz jednak nie był tym faktem zachwycony, gdyż twierdził, że karate jest jedno, a dzielenie je na poszczególne style jest zwykłym wypaczeniem.
Funakoshi nieustannie powtarzał, iż podstawowym celem treningu karate jest podsycanie w sobie ducha pokory, najważniejszej ze wszystkich postaw człowieka. „Nie wystarczy walczyć jak lew, lecz należy zawsze i bez wyjątku opowiadać się po stronie sprawiedliwości”.
Twierdził, iż „karate to przede wszystkim unikanie przemocy”; „…trenujcie po to, żebyście byli słabi, w tym tkwi siła…”, „…zwycięstwo w pojedynku o nieistotne sprawy jest głupotą!”, „uderzyć człowieka za to, że jest głupcem, oto dopiero głupota!”. Był niezwyciężonym mistrzem, propagował aktywnie karate do końca swych dni, będąc niesłychanie sprawnym fizycznie. Zmarł 14 listopada 1957. Karate ni sente nashi (Karate nie jest sztuką agresji) – taki napis widnieje na obelisku w świątyni Enkaku-ji poświęconej pamięci twórcy współczesnego karate.
TRENING: Kihon, Kata, Kumite
KIHON oznacza po japońsku podstawy. W sztukach walki używany jest do określenia zbioru technik podstawowych, ćwiczonych „w powietrzu”. Wiele szkół walki zaleca trening kihon na każdym treningu i powtarzanie ciosów, kopnięć, bloków, cięć itp. aż do wyczerpania, by wykształcić tzw. pamięć fizjologiczną (spowodować działania odruchowe i przyzwyczaić mięśnie do właściwego ułożenia).
KATA (układ formalny) – wysoce sformalizowany rodzaj ćwiczeń stosowanych w wielu tradycyjnych sztukach i sportach walki. Są to sekwencje technik ataku i obrony, połączone z określonym poruszaniem, przyjęciem ściśle określonej pozycji i sposobu oddychania. Kata są bardzo ważną częścią programów nauczania dla wielu sztuk i sportów walki, a dla niektórych, zwłaszcza tych, gdzie kontakt broni z ciałem przeciwnika stanowiłby realne zagrożenie, stanowią ćwiczenia podstawowe.
Kata to przede wszystkim zapis technik, który umożliwił przetrwanie tej sztuki do dnia dzisiejszego.
KUMITE (dosł. spotkanie dłoni) – walka w karate nosi nazwę kumite i jest najtrudniejszym rodzajem treningu.
Ćwiczący sztuki walki zostaje powoli, systematycznie dopuszczony do walki, dopiero po gruntownym przygotowaniu psychofizycznym. Adept musi najpierw poznać różne kombinacje kopnięć, uderzeń, bloków, ogólnych zasad skutecznej obrony i ataku. Można wyróżnić kilka rodzajów kumite:
•gohon-kumite – tori (atakujący) przeprowadza pięć kolejnych ataków do przodu, uke (broniący się) pięć bloków i kontrę
•sanbon-kumite – tori przeprowadza trzy kolejne uzgodnione ataki do przodu, uke wykonuje trzy bloki (cofając się), a następnie uzgodnioną kontrę
•kihon-ippon-kumite – tori przeprowadza jeden uzgodniony atak z krokiem w przód, a uke wykonuje pojedynczy blok i uzgodnioną kontrę.
•jiyu kumite oznacza klasyczny sparing.
SHOTOKAN oznacza „Szkoła Shoto” lub „Szkoła w której uczy Shoto”. Wyraz „Shoto” można przetłumaczyć jako „Fale sosen” i tak nazywano Gichina Funakoshi (w zależności od źródeł podaje się, że podpisywał w ten sposób prace w zakresie kaligrafii lub, że był to jego pseudonim literacki). Początkowo nazwą tą określane było dojo, w którym nauczał Funakoshi, z czasem dopiero nazwa Shotokan została nadana stylowi przez syna i uczniów Funakoshi’ego. Sam mistrz jednak określał swój styl do końca życia jako „karate”.
ZASADY KARATE
Hitotsu! Jinkaku Kansei ni Tsutomoru Koto!
Po pierwsze! Dążyć do doskonałości charakteru!
Hitotsu! Makoto No Michi Wo Mamoru Koto!
Po pierwsze! Bronić ścieżek prawdy!
Hitotsu! Doryoko No Seishin Wo Yashinau Koto!
Po pierwsze! Krzewić ducha wysiłku!
Hitotsu! Reigi Wo Omozuru Koto!
Po pierwsze! Szanować zasady etykiety!
Hitotsu! Kekki No Yu O Imashimuru Koto!
Po pierwsze! Strzec się porywczej odwagi!
NIJU KUN
Dwadzieścia głównych zasad ducha Karate-Do
- Karate zaczyna się i kończy pozdrowieniem
- Karate nie jest formą agresji
- Karate jest prawością i wdzięcznością
- Karate jest drogą do zrozumienia samego siebie i innych
- Duch jest zawsze pierwszy, technika zawsze druga
- Zawsze bądź gotowy do otwarcia swojego umysłu
- Karate uczy nas, że niepowodzenie uderza w nas bardziej kiedy jest rezygnacją
- Karate ma istnieć nie tylko na dojo
- Karate jest zasadą dla całego twojego życia
- Duch Karate musi zachęcać i stanowić radość dla wszystkich poczynań
- Karate musi współistnieć z ogniem twojej duszy
- Karate nie oznacza zwycięstwa, ideą jest nie przegrać
- Duch musi być niepodobny do swoich przeciwników
- Koncentracja i wypoczynek muszą być używane we właściwym czasie
- Myśl o swoich rękach i stopach jak o mieczach
- Karate jest myśleniem, że cały świat może obrócić się przeciw tobie
- Karateka zawsze pozostaje w gotowości
- Kata jest doskonałością stylu, zastosowanie jest następne
- Tak jak łuk karateka musi mieć zdolność napinania się i kurczenia, szybkości i powolności
- Duch musi zawsze dążyć do doskonałości
Gichin Funakoshi